We wrześniu obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Ochrony Warstwy Ozonowej (16 wrzesień), Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu (od 16 do 22 września), Dzień Dzikiej Fauny, Flory i Naturalnych Siedlisk (19 września), Europejski Dzień bez Samochodu (22 września), Dzień Morza (28 września) i w końcu Sprzątanie Świata (od 21 do 23 września). To dość dużo powodów, żeby powiedzieć sobie o tym czym jest ekologia, co my możemy zrobić, żeby poprawić nasze otoczenie oraz jak kształtować świadomość najmłodszych, żeby w przyszłości było tylko lepiej.
Z tej okazji przygotowałam listę kilku moich ulubionych książek na ten temat. W tym wpisie opowiem skrótowo o każdej z nich, podam przykłady ich wykorzystania, a także wspomnę o sugerowanym przedziale wiekowym. To co, jesteście gotowi na solidną dawkę ekologicznej wiedzy?
Książki o śmieciach
Gdybym od dobrych kilku lat nie śledziła uważnie rynku książki dla dzieci, pewnie nie uwierzyłabym, że powstało tyle świetnych pozycji o śmieciach. Wybrałam trzy najciekawsze z nich, które uświadamiają jak istotne jest rozsądniejsze podejście do kwestii zużywania surowców, przetwarzania ich czy segregacji.
Tytuł: Śmieciogród
Autor: Ola Woldańska-Płocińska
Ilustracje: Ola Woldańska-Płocińska
Wydawnictwo: Papilon
Rok wydania: 2019
To książka, która jest częścią większego cyklu uświadamiającej literatury dla najmłodszych. Pierwsza z serii, czyli ,,Zwierzokracja” zupełnie mnie zauroczyła – do tego stopnia, że byłam niemal przekonana, że każda kolejna propozycja autorki Oli Woldańskiej-Płocińskiej będzie niezwykle wartościowym doświadczeniem.
,,Śmieciogród” przemawia do czytelników za sprawą dużych, graficznych ilustracji. Ta lektura nie patyczkuje się z odbiorcą – mówi wprost o problemach, tłumaczy czym jest zero waste, ale także uzbraja w narzędzia, którymi można zmieniać przyzwyczajenia swoje i swoich bliskich.
Tytuł: Śmieci – Jak uniknąć śmieciowej katastrofy? Edukacyjna książka ekologiczna dla dzieci
Autor: Gerda Raidt
Ilustracje: Gerda Raidt
Tłumaczenie: Katarzyna Łakomik
Wydawnictwo: Babaryba
Rok wydania: 2019
Ta książka podchodzi do tematu bardziej holistycznie. Poruszane w niej kwestie chemiczne czy biologiczne pozwalają lepiej zrozumieć jak powstają przedmioty, ale także – co się z nimi dzieje po tym, kiedy je wyrzucimy. Autorka podąża tropem różnych śmieci, pozostawiając czytelnikom możliwość wyboru – tego, co zrobimy z czymś, co jest nam już niepotrzebne.
To swego rodzaju mini-podręcznik, który powinno praktykować się w szkołach od najmłodszych lat.
Tytuł: Co zrobić z tą górą śmieci?
Autorzy: Małgorzata Ogonowska, Artur Rogoś
Ilustracje: Maciek Blaźniak
Wydawnictwo: Adamada
Rok wydania: 2020
Jeżeli potrzebujecie jeszcze silniejszej motywacji, żeby zająć się kwestią śmieci w bliskim otoczeniu – sięgnijcie po tę książkę. Wszystkie informacje są w niej jasno podzielone według zagadnień. Co więcej, oferuje ona rozmaite wyzwania, a także w jasny i bardzo konkretny sposób podpowiada, co zrobić w danej sytuacji.
Wiem także, że świetnie sprawdza się na zajęciach w szkole lub przedszkolu, a dzieci uwielbiają jej proste, ale i graficzne ilustracje.
BONUS – gra planszowa
Tytuł: Akcja segregacja. Pogromcy śmieci
Wydawnictwo: Jawa
Czas gry: ok. 30 minut
Ilość graczy: 1-5
Bonusowo podrzucam przypominajkę o planszówce, która pomaga w lepszym rozumieniu segregacji śmieci. Za sprawą dołączonych do niej pojemników oraz karteczek z rozmaitymi przedmiotami z różnych kategorii, dziecko szybko nauczy się jaki śmieć powinien trafiać do jakiego kubła.
Książki o wodzie
Wybrałam dwie książki o wodzie, które są bardzo ściśle ukierunkowane w tym temacie. Wielu osobom może się wydawać, że Ziemia posiada nieograniczone zasoby wody, o które nie musimy się martwić. Postępujące zmiany klimatyczne wpływają także na jakość wody oraz jej dostępność (lub brak). Te dwie powyższe lektury nie tylko tłumaczą czym jest źródło życia, ale również jak zachowuje się ono w przyrodzie i czy my ludzie, mamy na nie jakikolwiek wpływ.
Bajki ekologiczne
Nie do wszystkich dzieci trafiają popularnonaukowe książki. Jedne, a i często po prostu te najmłodsze najchętniej uczą się, wsłuchując w angażującą fabularną opowiastkę. Powstało wiele książek, których wątek opiera się na ratowaniu przyrody czy świadomym dbaniu o środowisko. Wybrałam po raz kolejny kilka pozycji (dla maluchów w różnym wieku), które przybliżą im ten temat. Najciekawsze bajki dla dzieci to takie, w których prawda miesza się z fikcją!
Tytuł: W Robaczkowie
Autor: Katarzyna Biegańska
Ilustracje: Monika Suska
Wydawnictwo: Dwukropek
Rok wydania: 2018
Tę książką kocha każdy kilkulatek. Bajkowy świat do którego zaglądamy przez źdźbła trawy to spełnione marzenie dzieci. W Robaczkowie czas mija beztrosko małym bohaterom, do momentu aż… owady nie trafią na pozostawione przez ludzi śmieci. Okazują się one poważnym zagrożeniem, a jedynym rozwiązaniem problemu wydaje się być szybkie sprzątanie.
Tytuł: Babcocha
Autor: Justyna Bednarek
Ilustracje: Daniel de Latour
Wydawnictwo: Poradnia K
Rok wydania: 2018
Czy istnieją baśnie dla dzieci, w których uczy się zasad ekologii? Moim zdaniem baśnie i legendy to jedne z najbardziej ekologicznych bajek dla najmłodszych! Pełno w nich wiedźm latających na ekologicznych miotłach, znachorek troskliwie wytwarzających lekarstwa i kosmetyki wyłącznie z tego, co znajdą w pobliżu swoich chat czy smoków, recyklingujących żelazne zbroje łącznie z ich właścicielami.
,,Babcocha” jest lekturą, za którą przemawia poczucie humoru, wartościowy tekst i subtelne wątki ekologiczne.
Tytuł: Orka w wannie
Autor: Hania Buch
Ilustracje: Hania Buch
Wydawnictwo: Martel
Rok wydania: 2019
Była już bajka współczesna, współczesna baśń, czas na… współczesną poezję! Wiersze dla dzieci robią dużą furorę, ponieważ łatwo wpadają w ucho, a ich rytm uspokaja najmłodszych i pozwala im się skupić. Autorka ,,Orki w wannie” postanowiła opowiedzieć abstrakcyjną historię za pomocą wierszowanego tekstu, który kryje w sobie ważne przesłanie.
Orka w wannie jest czymś podobnym do słonia w pokoju – wszyscy wiedzą, że tam jest, ale niewiele osób chce o nim mówić. Na szczęście tutaj wkraczają najmłodsi, którzy na szczęście zawsze poruszają niewygodne dla dorosłych tematy.
Książki o zmianach klimatycznych
Wiele mówi się o drastycznych zmianach klimatu. Dorośli na własnej skórze przekonują się jak różni się pogoda współczesna, od tej z lat dzieciństwa. Zimy są łagodniejsze, silniej dokuczają upały, poziom wód niebezpiecznie się podnosi. W jaki sposób opowiedzieć dzieciom o zmianach klimatycznych tak, żeby ich nie przestraszyć, a jedynie wytłumaczyć dane zjawisko i uświadomić jak ważne są te zmiany? Odpowiedzią na to długie i wielokrotnie złożone pytanie są poniższe książki.
Tytuł: Palmy na biegunie północnym. Wielka opowieść o zmianie klimatu
Autor: Marc ter Horst
Ilustracje: Wendy Panders
Tłumaczenie: Alicja Oczko
Wydawnictwo: Nasza Księgarnia
Rok wydania: 2020
Bardzo treściwa i sumiennie przygotowana pozycja, która odpowiada na niemal wszystkie zagadnienia związane ze zmieniającym się otoczeniem. Wiele z jej rozdziałów skupia się przede wszystkim na zagadnieniach chemicznych i ściśle przyrodniczych. Za pomocą wyjaśnienia ich procesów, czytelnik zdaje sobie sprawę jak dane elementy wpływają na całokształt funkcjonowania świata.
Tytuł: Ocieplenie klimatu
Autor: Kristina Scharmacher-Schreibei
Ilustracje: Stephanie Marian
Tłumaczenie: Katarzyna Łakomik
Wydawnictwo: Babaryba
Rok wydania: 2020
Ta książka jest czymś w rodzaju manifestu. Daje dzieciom i młodzieży narzędzia, które zmieniają sposób myślenia dorosłych, ale także utrwalają dobre nawyki. O ile poprzednia książka skupiała się na tekście, tutaj zdecydowanie bardziej postawiono na grafikę – to obrazki (wszak dzieci wychowują się obecnie w świecie memów) mają działać na ich wyobraźnię i wpływać na przyszłe wybory.
Tytuł: Klimat. To, o czym dorośli ci nie mówią
Seria: To, o czym dorośli ci nie mówią
Autor: Boguś Janiszewski
Ilustracje: Max Skorwider
Wydawnictwo: Publicat
Rok wydania: 2020
Ta książka należy do jednej z moich ulubionych serii pozycji popularnonaukowych. Za pomocą dużych dawek poczucia humoru, w bardzo prostych słowach i za pomocą przejrzystego składu opowiada się dzieciom o tematach, których rzadko podejmują się nawet dorośli. W przypadku książki o klimacie podano wiele interesujących danych i ciekawostek, które pobudzają wyobraźnię i motywują do działania. Jest to jedna z tych pozycji, która zdecydowanie powinna zostać szkolną lekturą.
Pozostałe książki o wpływie człowieka na środowisko
Wpływ człowieka na otoczenie jest z każdym rokiem coraz większy. Nie chodzi jednak tylko o zaśmiecanie naszej przestrzeni czy zużywanie surowców. Często na naszych wyborach tracą także istoty najbardziej bezbronne, a czujące i również potrzebujące korzystać z dobrodziejstw natury, czyli zwierzęta. W tej kategorii umieściłam rozmaite książki, które uzupełniają, ale zdecydowanie nie zamykają tematu lektur ekologicznych. Co roku wydawanych jest kilka nowych, wartościowych pozycji, z którymi zdecydowanie warto się zaprzyjaźnić. To właśnie świeże spojrzenie na stare przyzwyczajenia pozwoli zmienić ten świat na lepsze.
Tytuł: Plastik fantastik?
Autor: Eun-Ju Kim
Ilustracje: Ji-Won Lee
Tłumaczenie: Marta Tychmanowicz
Wydawnictwo: Babaryba
Rok wydania: 2019
Skąd wziął się plastik? Dlaczego początkowo genialny wynalazek okazał się jednym z najniebezpieczniejszych i negatywnie wpływających na środowisko koszmarem? Na graficznych kartach tej książki czytelnik odbywa długą i uświadamiającą podróż, która zostawi w nim mnóstwo ciekawostek o jednym z najpopularniejszych materiałów na świecie.
Tytuł: Ratujmy zwierzęta
Autor: Jess French
Ilustracje: James Gilleard
Tłumaczenie: Sylwia Chojnacka
Wydawnictwo: Wilga
Rok wydania: 2019
Ta książka porusza i wprawia w smutek. Nie stawia jednak przysłowiowej kropki nad ,,i”. Pozostawia otwartą furtkę, apelując, że jeszcze wiele można zrobić, żeby zwierzęta, które są już na progu wyginięcia, z powrotem przywrócić na łono przyrody.
Tytuł: Klimatyczni
Autor: Olga Ślepowrońska
Ilustracje: Weronika Żurowska
Wydawnictwo: Tekturka
Rok wydania: 2020
I na koniec, coś pozytywnego. Książka o ludziach, którzy nie tylko COŚ robią, ale zmieniają sposób myślenia innych i sami aktywnie wpływają na środowisko. ,,Klimatyczni” są inicjatorami nowego myślenia. Dają motywację do działania oraz pozwalają wierzyć, że wszystko będzie dobrze. Niezwykle inspirującą książka, która także jest niezwykle potrzebna.
Wszystkie wspomniane w tym wpisie książki i jeszcze więcej, dostępne są na Allegro. Można tam znaleźć pozycje z kategorii literatury dziecięcej (i nie tylko) w najlepszych, konkurencyjnych cenach.
