Nikifor – recenzja książki nie tylko dla dzieci

➜ Tytuł: Nikifor
➜ Autorka: Maria Strzelecka
➜ Ilustracje: Maria Strzelecka
➜ Wydawnictwo: Libra
➜ Rok wydania: 2022
➜ Objętość: chudzina
➜ Dla kogo: dla samodzielnych w czytaniu
➜ Ocena ogólna: wybitna

Pamiętam, że pierwszy raz o Nikiforze usłyszałam w 2004 roku, kiedy do kin wchodził właśnie film ,,Mój Nikifor”, w którym rolę główną grała wspaniała aktorka Krystyna Feldman. Bardzo mnie wtedy wzruszył los tytułowego bohatera – ubogiego samotnika, którego niemal jedynym sposobem komunikacji ze światem była sztuka.

EPIFANIUSZ DROWNIAK ZWANY NIKIFOREM 

,,Nikifor” to książka o łemkowskim malarzu, jednym z najbardziej znanych w Polsce (ale i uznanym na całym świecie) przedstawicieli prymitywizmu. Jej autorką jest Maria Strzelecka. Na pewno kojarzycie ją już z takich bestsellerowych pozycji jak:

• Beskid bez kitu,
• Beskid bez kitu. Zima.

Najnowsza książka to biografia podzielona na 10 rozdziałów, opisujących dzieciństwo malarza, utożsamianą z nim miejscowość Krynicę-Zdrój czy fascynację architekturą oraz kolejami. Tkana poetyckim językiem opowieść o artyście to dzieło sztuki samo w sobie, z którego (jak sądzę) Nikifor byłby bardzo zadowolony.

Nie miał nawet nazwiska, nikt nie pamiętał, że nazywa się Drowniak. Jego jedynym bogactwem był talent. Sztuka była jego przyjaciółką, tak samo pogardzaną i wyśmiewaną jak on. Ślady pędzla słowami, a kolory emocjami.

Maria Strzelecka, Nikifor, str. 50

OPOWIEŚĆ ZE SŁÓW, OBRAZÓW I EMOCJI

Książka zaczyna się od wzruszającego akapitu o tym, że choć Nikifor nie miał dostępu do drogich farb czy płócien i malował oszczędnie szklonymi akwarelkami – wciąż potrafił stworzyć obrazy zachwycające i pełne szczegółów.

Autorka pięknie i wzruszająco przytacza życie tego artysty. Posługuje się nie tylko sztuką opowieści, gdzie zamiast suchych faktów przedstawiane są fascynujące ciekawostki oraz z dużą wrażliwością ujęty punkt widzenia samego Nikifora. Doskonałym uzupełnieniem są mnogie ilustracje – stworzone właśnie przez Marię Strzelecką, ale i reprodukcje prawdziwych prac, użyczone przez Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie oraz Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie.

ŚWIAT OGLĄDANY PRZEZ OKULARY NIKIFORA

,,Nikifor” was zaskoczy. Okazuje się, że przez pryzmat biografii artysty można przemycić wiele cennych lekcji. Między linijkami łatwo odczytać uznanie dla skromności Nikifora (nawet, kiedy pod koniec życia zaczął być on już rozpoznawalny). Jego proste życie i umiejętność czerpania wręcz dziecięcej radości z malowania to cechy, które wzruszają także dzisiaj.

To wielowymiarowa książka zabiera czytelników w podróż do świata, którego już nie ma. Dzięki niej można jednak próbować odnaleźć w sobie tę namiastkę chęci spoglądania na otaczające nas budynki i krajobrazy w sposób, jaki robił to Nikifor.

PRYMITYWIZM WSPÓŁCZEŚNIE

Prywatnie, bardzo polecam wam Art Naif Festiwal – wydarzenie, które odbywa się corocznie w Katowicach, w kultowej dzielnicy Nikiszowiec. Można tam zobaczyć doskonałe obrazy współczesnych artystów z całego świata, tworzących właśnie w tym stylu.

Bogate zbiory Grupy Janowskiej, czyli słynnych malarzy śląskich można oglądać cyklicznie w Muzeum Śląskim (ale nie tylko, bo i w Galerii Szyb Wilson oraz w wielu innych ważnych miejscach kulturalnych regionu). Najsłynniejszymi przedstawicielami lokalnego prymitywizmu z pewnością są Teofil Ociepka, Paweł Wróbel oraz Erwin Sówka. Myślę o nich szczególnie ciepło, bo Śląsk to miejsce, z którego sama pochodzę.

DLA KOGO JEST KSIĄŻKA NIKIFOR?

To niezwykle uniwersalna pozycja, z której skorzystają dzieci, młodzież i dorośli. Wzbogaci każdego, kto tylko zechce ją przeczytać. Ma jednak jeden skutek uboczny – z pewnością po lekturze, każdy czytelnik będzie odczuwał silną potrzebę odwiedzenia Krynicy-Zdrój 🙂

Polecam już od 7 roku życia.

Link do strony Wydawnictwa: https://www.libra.pl/produkt/nikifor,316051.html